ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τα πυρηνόκαρπα (κερασιά, βερικοκιά, ροδακινιά, δαμασκηνιά) καλλιεργούνται για τον καρπό τους. Στην Ελλάδα, αποτελούν βασικές δενδρώδεις καλλιέργειες, με τη συνολική έκταση τους να είναι περίπου 650.000 στρέμματα και παραγωγή που αγγίζει περίπου τους 510.000 τόνους (ΕΛΣΤΑΤ, έτος 2021).

Ο βιολογικός κύκλος των πυρηνοκάρπων αποτελείται από τα εξής στάδια:

• Στάδιο ληθάργου

Από το φθινόπωρο μέχρι την επόμενη άνοιξη.

• Στάδιο βλάστησης

Από το στάδιο της έκπτυξης των οφθαλμών έως και την πτώση των φύλλων. Περιλαμβάνει τα στάδια της προβλάστησης, του φυτρώματος, της άνθησης, της βλάστησης, της ανάπτυξης των καρπών, της πλήρους ωρίμανσης των καρπών και της φυλλόπτωσης.

Σημαντικά φαινολογικά στάδια:

• Έκπτυξη οφθαλμών: Μετά την περίοδο του ληθάργου, είναι το πρώτο στάδιο κατά το οποίο ξεκινάει να δραστηριοποιείται το δέντρο. Ο ρυθμός καθώς και η μορφή, εξαρτώνται από το κάθε είδος πυρηνοκάρπου και από τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
• Άνθηση: Αποτελεί το τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης των αναπαραγωγικών οργάνων και είναι χαρακτηριστικό του κάθε είδους. Επηρεάζεται σημαντικά από τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
• Βλάστηση: Είναι η περίοδος ανάπτυξης των φωτοσυνθετικών μερών του φυτού, δηλαδή των φύλλων, τα οποία αποτελούν τα κύρια όργανα διατήρησης της ευρωστίας του δέντρου. Η περίοδος αυτή επηρεάζεται σημαντικά από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, καθώς σε περιπτώσεις παγετών ή άλλων περιβαλλοντικών συνθήκων που καθυστερούν τη βλάστηση, η φωτοσυνθετική δραστηριότητα μειώνεται και το φυτό είναι λιγότερο εύρωστο.
• Ανάπτυξη του καρπού: Είναι η περίοδος μετά την καρπόδεση, όπου οι καρποί αναπτύσσονται σε μέγεθος και αποκτούν το φυσιολογικό βάρος και διάμετρο.
• Διαφοροποίηση οφθαλμών: Είναι μία ιστολογική διαδικασία που ξεκινάει μετά τη συγκομιδή και φτάνει μέχρι το στάδιο του ληθάργου. Η διαδικασία περιλαμβάνει το μετασχηματισμό των φυτικών μερών σε άνθη. Οι υδατάνθρακες σε αυτό το στάδιο παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο.
• Ωρίμανση του καρπού: Βασίζεται σε μία αλληλουχία βιοχημικών αλλαγών μέσα στον καρπό. Τα χαρακτηριστικά του κάθε είδους καθορίζουν το χρώμα, τη περιεκτικότητα σε σάκχαρα και την αναλογία οξέων : σακχάρων, καθώς και τα συστατικά που δίνουν τη γεύση στον εκάστοτε καρπό. Αρκετοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την ωρίμανση όπως η απόδοση και η αναλογία καρπών : αριθμού φύλλων πάνω στο δέντρο.
• Φυλλόπτωση: Είναι αποτέλεσμα των αλλαγών στη θερμοκρασία καθώς και ένα κληρονομικό γνώρισμα των πυρηνοκάρπων. Το δέντρο μετά τη φυλλόπτωση προετοιμάζεται για το στάδιο του ληθάργου.