PESTKOWCE - GRZYBY

Źródło: https://www.agro24.gr/

Źródło: https://www.olcsopermetek.hu/hu/betegsegek.es.kartevok.katalogusa2/barackok/oszibarack.lisztharmat

Źródło: https://www.gazdabolt.hu/cikkek-hirek/cikk/novenyvedelmi-teendok-2018-junius-16-22

Cykl choroby: Patogen zimuje w pąkach. Zimującą grzybnię można znaleźć na wewnętrznej stronie łusek. Do infekcji dochodzi po utworzeniu się liści. Na rozwijających się częściach roślin tworzą się łańcuchy konidiów (zarodników powstałych w wyniku rozmnażania bezpłciowego), które kiełkują w temperaturze 20-25°C po jedno- lub dwutygodniowym okresie inkubacji. Klejstotecjum (wewnątrz którego zachodzi rozmnażanie płciowe, dzięki któremu grzyb rozprzestrzenia się) nie odgrywa żadnej roli w zimowaniu patogenów.

Zwalczanie: Większość zimujących grzybni można usunąć z drzew poprzez tradycyjne, wykonane w profesjonalny sposób przycinanie, które polega na usunięciu jednej trzeciej każdego pędu od góry. Ponadto prowadzi się selekcję, a zainfekowane gałązki usuwa. Zwalczanie chemiczne polega głównie na profilaktyce przy użyciu preparatów zawierających siarkę. Gdy pojawią się objawy, skuteczne mogą okazać się organiczne i głównie absorbujące substancje chemiczne o działaniu leczniczym, takie jak azole.

WERTICILIOZA

Nazwa patogenu: Verticillium dahliae, Verticillium albo-atrum.

Zakres żywicieli: Morela, brzoskwinia, czereśnia, migdałowiec, wiśnia, truskawka, psiankowate. 

Występowanie i znaczenie: Grzyb ten atakuje ponad 70 gatunków roślin. Spośród drzew owocowych szczególnie narażone na infekcję są wiśnia i czereśnia, ale choroba z różnym nasileniem poraża również morelę. Największe szkody powoduje w chłodnych i wilgotnych rejonach, np. w Niemczech, Czechach, północnych Włoszech i Austrii oraz na Węgrzech. Pędy młodych drzew zwykle więdną i obumierają po kilku latach hibernacji (drzewa podatne są na chorobę przez okres 8-10 lat). Uszkodzeniu ulega zwykle tylko część korony; rzadko obumiera całe drzewo. 

Objawy oraz inne zaburzenia wywołujące podobne symptomy: Pierwszym objawem werticiliozy jest porażenie spowodowane zablokowanym transportem wody (pobieranie wody i parowanie są zatrzymane). Liście bledną i więdną; starsze liście opadają od razu. Obumieranie młodszych liści jest procesem wolniejszym, ponieważ podczas usychania liście pozostają na drzewie przez dłuższy czas. Objawy te występują zwykle w czerwcu i są wywoływane działaniem wytwarzanych przez patogen toksyn, które mogą oddziaływać na odległość od punktu wniknięcia patogenu.

Poza objawami zewnętrznymi, po przecięciu 1-2-letnich gałęzi można zaobserwować brązowo-czarne przebarwienia tkanki przewodzącej.

Cykl życiowy: Verticillium dahliae to patogen glebowy wnikający w rośliny poprzez rany i wierzchołki wzrostu. Do inwazji dochodzi zazwyczaj w okresach suszy w sadach wyposażonych w system nawadniania kropelkowego. Grzyb może również przenikać do korzeni roślin poprzez osmozę. Zimujące struktury, do których należy grzybnia, penetrują zdrewniałe części roślin, a następnie dostają się do ksylemu, gdzie grzyb blokuje transport wody i składników odżywczych. Choroba może zabić niektóre lub wszystkie drzewa w sadach 1-2-letnich. Występuje na korzeniach, na szyjce korzeniowej. Może być również obecny w materiale szkółkarskim. Patogen dobrze odnajduje się w ciężkich, słabo napowietrzonych i podmokłych glebach, dlatego sady nie powinny być zakładane na takich obszarach. Płodozmian i głęboszowanie terenu przed zasadzeniem może zmniejszyć populacje patogenów. Jeśli sad drzew pestkowych jest zakładany po uprawie podatnych na porażenie patogenem roślin zielnych, należy wziąć pod uwagę możliwą obecność patogenu. 

Zwalczanie: Kluczem do opanowania tego patogenu jest profilaktyka. Zawsze należy korzystać z certyfikowanego materiału rozmnożeniowego. Chore drzewa należy usunąć i zniszczyć. Pozostałe zabiegi mające na celu zwalczenie patogenu obejmują: usuwanie podatnych roślin dwuliściennych z młodych sadów, zapobieganie uszkodzeniom roślin poprzez niedopuszczanie myszy polnych, dzikich królików i jeleni do sadu, chemiczne odkażanie gleby oraz zwalczanie szkodników korzeni i szyjki korzeniowej. Do przeprowadzenia profilaktycznych zabiegów na młodych drzewach można stosować preparaty biologiczne, w których składzie znajduje się antagonistyczny grzyb Trichoderma oraz antagonistyczna bakteria Bacillus megaterium. Preparaty te przyswajane są przez rośliny, charakteryzują się działaniem systemicznym i nie rozkładają się w obecności światła.

BRUNATNA ZGNILIZNA DRZEW PESTKOWYCH

Organizm wywołujący chorobę: Monilinia laxa, Monilinia fructigena

Zakres żywicieli: Brzoskwinia, morela, śliwka, czereśnia i wiśnia.

Występowanie i znaczenie: Jest to poważna choroba występująca w ogrodach i na plantacjach. Jej objawy mogą pojawiać się na kwiatach, pędach, gałązkach, krótkopędach i owocach. Patogen zimuje w zmumifikowanych owocach oprzędzionych grzybnią. Konidia również mogą przetrwać zimę. Kwiaty mogą zostać zainfekowane nawet na bardzo wczesnym etapie, gdy pąki są białe. Jeśli w okresie kwitnienia pogoda jest zimna i wilgotna, a mgła bardzo gęsta, wówczas konidia szybko kiełkują na znamieniu słupka. Wypustka z konidium przedostaje się do znamienia słupka i niszczy cały kwiat. Infekcja przebiegająca w kwiatach szybko się rozprzestrzenia, docierając do pędów i niszcząc je w kilka tygodni. Na starszych gałęziach choroba może mieć charakter przewlekły. Podobny proces zachodzi w przypadku infekcji, do których dochodzi poprzez rany na owocach.

Objawy oraz inne zaburzenia wywołujące podobne symptomy:

• Więdnięcie pąków.
• Obumieranie kwiatów.
• Więdnięcie, a następnie obumieranie pędów.
• Więdnięcie krótkopędów.
• Zgnilizna i mumifikacja owoców.

Źródło: https://dogalagro.com/

Źródło: https://citygreen.hu/igy-vedekezz-a-monilia-ellen/

Źródło: G Vétek, 2017

Cykl choroby: Jeśli podczas kwitnienia jest zimno i wilgotno lub jeśli o poranku utrzymuje się gęsta mgła, wówczas drzewa zarażają się przez kwiaty w ciągu kilku godzin. Grzybnia wnika głęboko do kwiatu przez szyjkę słupka i zabija cały kwiat, następnie szybko rozrasta się na pędy i organy rozrodcze. Grzybnia rozwijająca się z konidiów może również przenikać przez rany powstałe w wyniku żerowania owadów, gradu lub burz piaskowych.

Monilinia fructigena:

Źródło: https://agro.bayer.co.hu/termekek/karositok/korokozok/?id=113

Monilinia fructigena wywołuje brunatną zgniliznę drzew ziarnkowych, ale w ostatnich latach była również przyczyną poważnych problemów w uprawie drzew pestkowych. Wnika do prawie dojrzałego owocu przez jego cienką skórkę, pęknięcia, rany lub ukąszenia owadów. Cała powierzchnia zainfekowanego owocu zostaje pokryta gnijącymi brązowymi plamami i rozproszonymi krostami. Niektóre z zainfekowanych owoców odpadają, podczas gdy pozostałe ulegają mumifikacji i pozostają na drzewie przez zimę. W miejscu penetracji pojawia się zbita, szara pleśń. Oba gatunki patogenów można łatwo odróżnić od siebie na podstawie objawów. M. laxa tworzy koncentryczne kolonie w kolorze mlecznej kawy, wyglądające jakby były wykonane przy użyciu maszyny do szycia. Jeśli podczas zbiorów jest wilgotno, zainfekowane owoce gniją i opadają, natomiast przy suchej pogodzie pozostają na drzewie i ulegają mumifikacji. W niektórych przypadkach zgniłe owoce czernieją. Niemniej jednak, na nich również pojawiają się typowe krostki, tylko z opóźnieniem. Grzybnia zimuje w zmumifikowanych owocach, a wczesną wiosną wytwarza konidia, dając początek infekcji poprzez kwiaty. Infekcji tej nie można odróżnić od zakażenia wywołanego przez M. laxa. 

Zwalczanie: Istotne jest usuwanie, zbieranie i niszczenie zmumifikowanych owoców i obumarłych pędów. W uprawie czereśni należy stosować właściwe metody, takie jak odpowiedni wybór lokalizacji, formowanie korony, wybór odmian odpornych i odpowiednich podkładów oraz właściwe gospodarowanie składnikami odżywczymi. Zabiegi chemiczne należy przeprowadzać w fazie białego pąka, w pełni fazy kwitnienia oraz na koniec fazy kwitnienia, gdy opadną już wszystkie płatki. Obiecujące wyniki w zwalczaniu Monilia przyniosły grzyby i bakterie antagonistyczne, takie jak Trichoimmun, Trichoderma horsianum i Bacillus subtilis.