POMIDOR - WIRUSY

WIRUSA KĘDZIERZAWKI LIŚCI POMIDORA Z NEW DELHI (ToLCNDV)

Zakres żywicieli:Niezmiernie szeroki, obejmuje  pomidora, cukinię, paprykę, ziemniaka, bakłażan, dynię, ogórka, melon i inne odmiany z rodziny Cucurbitaceae, Euphorbiaceae, Solanaceae, Malvaceae oraz Fabaceae. ToLCNDV należy do rodzaju Begomovirus.
Znaczenie:
Występowanie: Daleki Wschód, Bliski Wschód, Afryka Północna i Europa.
Występowanie:

Objawy: Powierzchnia liści staje się falista i kędzierzawa, czemu towarzyszy żółknięcie, plamistość, chlorotyczne plamy i zmarszczki. Żyłki grubną i puchną. Karłowatość.

Transmisja i epidemiologia: Jest przenoszony w sposób nietrwały przez mączlika ostroskrzydłego (Bemisia tabaci).

Zwalczanie: Należy zwalczać mączlika, który jest wektorem wirusa. Więcej informacji na temat mączlika znajduje się w części poświęconej owadom. 

Obecnie prowadzone są badania nad stworzeniem gatunków odpornych (Saez, et al., 2021).

WIRUS MOZAIKI PEPINO (PepMV)

Zakres żywicieli: Wirus PepMV może wyrządzać  znaczące  szkody w uprawie szklarniowej pomidora. Może atakować również     ziemniaka i tytoń, będąc przyczyną poważnych uszkodzeń. Wirus ten, podobnie jak PVX, należy do rodziny Potexvirus, może być zatem przenoszony mechanicznie (poprzez konktakt między roślinami, narzędziami itd.).

Znaczenie: Wirus został po raz pierwszy zidentyfikowany w Peru w 1980 roku (Jones, 1980), a począwszy  od roku 2000 występuje w kilku krajach europejskich. Pierwsze przypadki zarażenia wirusem PepMV w Europie odnotowano w  Holandii i Anglii w  uprawie szklarniowej pomidorów. Kolejne przypadki      zidentyfikowano  w kilku innych krajach europejskich .Wyróżnia się dwa główne szczepy, łagodny  oraz wywołujący  ciężkie objawy.

Występowanie:

Objawy: Żółte plamy i cętki, chloroza na liściach, zniekształcona blaszka liściowa. Objawy rozprzestrzeniają się szybko.  Czasem na owocach zainfekowanych roślin ukazują się pomarańczowe cętki

Transmisja i epidemiologia: Wirus PepMV rozprzestrzenia się przez kontakt fizyczny: ze skażonymi narzędziami (sekatorami), dłońmi, ubraniami, butami, innymi roślinami, oraz w trakcie rozmnażania (szczepienia i pozyskiwania sadzonek). Nasiona biorą niewielki udział w przenoszeniu wirusa.   

Zwalczanie: Ograniczanie możliwości zainfekowania roślin, dezynfekcja narzędzi, profilaktyka.

WIRUS NEKROZY POMIDORA (ToTV)

Objawy: Najpierw na liściach i wierzchołkach liści pojawiają się zmiany i plamy otoczone żółtą obwódką. W dalszej kolejności miejsca te pokrywa martwica. Do objawów należą również zmiany przypominające wyglądem oparzeliznę. Roślina karłowacieje.  Na owocach pojawiają się żółte plamy.

https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/tomato-torrado-virus

Transmisja i epidemiologia: Wirus przenoszony jest przez mączlika szklarniowego (Trialeurodes vaporariorium) oraz w sposób mechaniczny.

Zwalczanie: Zwalczanie mączlika szklarniowego. Ścisłe przestrzeganie zasad higieny fitosanitarnej oraz wykorzystywanie zdrowego materiału rozmnożeniowego.

WIRUS CHLOROZY POMIDORA (ToCV)

Zażółcenie liści wygląda podobnie jak w przypadku niedoboru magnezu lub żelaza.  Powierzchnia niżej rosnących liści może stać się pofalowana. Na starszych liściach pojawiają się chlorotyczne plamy, a blaszka liściowa grubnie. Tego typu zniekształcenia mogą być również wywołane przez inne choroby.

WIRUS ZAKAŹNEJ CHLOROZY POMIDORA (TICV)

Źródło: https://gd.eppo.int/taxon/TOCV00/distribution

Objawy: Pomiędzy żyłkami, najpierw na dolnych liściach, pojawiają się żółte obszary. Następnie zmieniają kolor na jaśniejszy i łączą się. Liście, poza żyłkami, całkowicie żółkną, stają się grubsze i bardziej kruche. Starsze liście czerwienieją, przyjmują brązowawy odcień i w końcu obumierają. Na młodych liściach nie widać zwykle żadnych objawów. Rośiny wykazują oznaki przedwczesnego starzenia się. Dojrzewanie opóźnia się, a plony są obniżone.      

WIRUS BRUNATNEJ WYBOISTOŚCI OWOCÓW POMIDORA (ToBRFV)

Zakres żywicieli: Pomidor i papryka; chwasty: psianka czarna (Solanum nigrum), komosa murowa (Chenopodium murale).  ToBRFV  należy do rodzaju Tobamovirus.

Znaczenie: ToBRFV REF: został po raz pierwszy zidentyfikowany w Izraelu w 2014 roku oraz w Jordanii w 2015 (REF). W Europie pierwszy przypadek odnotowano na Sycylii i w Niemczech w 2018 roku. ToBRFV jest nowym wirusem kwarantannowym stanowiącym zagrożenie dla uprawy pomidora w całej Europie. Jeśli podejrzewa się zakażenie wirusem ToBRFV, należy to zgłosić do jednostki  samorządowej odpowiedzialnej za bezpieczeństwo fitosanitarne.

REF : https://portal.nebih.gov.hu/-/uj-veszelyt-jelenthet-a-paradicsomot-karosito-tobrfv-virus-europaban    

 Występowanie:

Objawy: Objawy występują zarówno na liściach, jak i na owocach. Pierwsze oznaki infekcji widoczne są zwykle na górnych liściach. Ich powierzchnia marszczy się i staje się szorstka. Pojawiają się chlorotyczne zmiany i zażółcenie żyłek. Mogą rozwijać się wąskie blaszki liściowe.

Na owocach mogą pojawić się żółto-brązowe plamy i szorstka skórka . Owoce przybierają niereguralny kształt, są zniekształcone i niezdatne do sprzedaży.

Czynniki wpływające na wygląd objawów: odmiana, światło, temperatura, zawartość składników odżywczych. Młode sadzonki wykazują bardziej nasilone objawy.

Transmisja i epidemiologia: Przenoszony przez rośliny, nasiona, narzędzia (sekatory), buty, odzież ,   zainfekowane  owoce.  Wirus zaatakować może również odmiany odporne, ponieważ gen odporności Tm-22 nie zapewnia ochrony przeciwko ToBRFV.

•  Pozyskiwanie  materiału rozmnożeniowego z wiarygodnego źródła.
•  Zapewnienie  właściwych warunków środowiskowych (światło, temperatura itp.).
•  Właściwe zaopatrzenie w składniki odżywcze.
•  Usuwanie i niszczenie  roślin wykazujących symptomy.
•  Odpowiednie warunki sanitarne (higiena osobista, dezynfekcja narzędzi i odzieży).

FITOPLAZMY WYWOŁUJĄCE STOŁBUR POMIDORA

Objawy:

• Więdnięcie całej rosliny.
• Chloroza na pędach wierzchołkowych.
• Nadmiar pędów bocznych (roślina wygląda jak miotła.)
• Zniekształcone, wąskie liście o fioletowym zabarwieniu po spodniej stronie.
• Zniekształcone kwiaty o nieprawidłowo dużym kielichu i z brakującymi płatkami.
• Niewielka liczba owoców lub całkowity brak plonów.

https://www.novenydoktor.hu/ritka-de-konnyen-felismerheto-a-paradicsom-sztolburos-betegsege/