WARZYWA KORZENIOWE - SZKODNIKI

TURKUĆ PODJADEK  Nazwa szkodnika: Gryllotalpa gryllotalpa Zakres żywicieli: Występuje w wielu siedliskach w luźnej, wilgotnej glebie. Zwykle żyje pod ziemią, gdzie żywi się owadami i korzeniami. Samica opiekuje się jajami i młodymi larwami, co jest wyjątkową cechą wśród świerszczy. Występowanie i znaczenie: Turkuć podjadek, Gryllotalpa gryllotalpa, jest szeroko rozpowszechniony w cieplejszych rejonach Europy i pojawił się również w Stanach Zjednoczonych. Żyje głównie pod ziemią, gdzie żywi się bezkręgowcami zasiedlającymi glebę (np. dżdżownicami i larwami owadów) oraz korzeniami roślin. Zwykle nie ma znaczenia lub ma niewielkie znaczenie jako szkodnik i stanowi problem tylko wtedy, gdy jego liczebność jest duża. W kilku krajach europejskich Gryllotalpa gryllotalpa został sklasyfikowany jako gatunek zagrożony wyginięciem i obecnie jest objęty ochroną prawną.

Objawy: Z powodu żerowania i drążenia tuneli turkuć podjadek powoduje znaczne straty w uprawie warzyw. Uszkadza podłoża do wysiewu i sadzonki, powoduje deficyt wody i ostatecznie śmierć roślin. Żywi się korzeniami, łodygami i liśćmi, niszcząc rośliny uprawne, takie jak ziemniaki i rzodkiew. Uszkodzenia spowodowane żerowaniem przypominają uszkodzenia wyrządzone przez larwy ćmy. Zwiększają one prawdopodobieństwo zarażenia sadzonek przez inne patogeny (Frank et al., 2004).

Opis: Dorosłe owady mają 35-50 mm długości, cylindryczny kształt i brązowy kolor. Końce odnóży są poszerzone, przypominają łapę kreta i służą do kopania.

Cykl życiowy: Turkuć składa jaja w podziemnych komorach. Jego przednie odnóża są powiększone i zakończone przypominającymi palce kolcami służącymi do grzebania. Dorosłe osobniki mają 35-50 mm długości, krótkie przednie skrzydła i wydłużone tylnie skrzydła. Grzebią w ziemi, tworząc tunele, a w nocy latają w rojach. Samice składają 100-300 jaj w komorach przypominających kurze jaja. Larwy wylęgają się w ciągu 2-3 tygodni. Nimfy opuszczają komory, żerują i rozwijają się niezależnie. W Europie Południowej osiągają dojrzałość płciową po roku, a w chłodniejszych regionach nie dłużej niż po 18 miesiącach.

 

Zwalczanie: Opanowanie populacji turkucia podjadka wymaga drążenia tuneli na powierzchni gleby, spłukiwania gleby płynem do mycia naczyń lub zawierającym pyretrynę insektycydem o działaniu synergicznym, zastosowania sprzętu do oczyszczania gleby i odstraszaczy dźwiękowych na dorosłe samice.

 

Insektycydy: Aby pokonać turkucia podjadka, zazwyczaj stosuje się insektycydy doglebowe. Przy stosowaniu niektórych preparatów należy również nawodnić glebę, ponieważ muszą one przedostać się do strefy korzeniowej, aby mogły skutecznie działać. Skuteczne są również trutki zawierające otręby pszenne, wytłoczyny z nasion bawełny i 2-5% substancji toksycznej. Trutki powinno się rozsypywać we wczesnych godzinach wieczornych. Ich stosowanie jest niekompatybilne z nawadnianiem i opadami deszczu.

 

Praktyki uprawowe: Aby uniknąć uszkodzeń sadzonek warzyw, zaleca się stosowanie sadzonek o większych rozmiarach. Turkuć może atakować pola uprawne, dlatego zalecana jest izolacja upraw lub sadzenie roślin blisko siebie na dużych, prostokątnych podłożach. W walce z turkuciem kluczowe znaczenie ma utrzymanie murawy w dobrym stanie, w tym odpowiednie nawadnianie, nawożenie i wysokość koszenia. Turkuć może nie wykazywać zainteresowania żerowaniem na trawach o drobnoziarnistej strukturze. Trawy te mogą wykazywać tolerancję na żerowanie turkucia.

 

Zwalczanie biologiczne: Biologiczną walkę z turkuciem może wspomóc nicień entomopatogeniczny Steinernema scapterisci. Wykazuje on skuteczne działanie przeciwko osobnikom dorosłym i może być stosowany na obszarach o niskim zagęszczeniu pasożytów. W badaniu laboratoryjnym azadyrachtyna o stężeniu 0,3% stosowana raz w tygodniu przez 4 tygodnie doprowadziła do 98% śmiertelności szkodnika oraz spowolnienia jego wzrostu i drążenia przez niego tuneli w porównaniu do turkuci, na których nie przeprowadzono zabiegu.

Zakres żywicieli: Sprężyki to wszystkożerne szkodniki żyjące na polach uprawnych lub wśród drewnianych odpadów, żywiące się grzybami kapeluszowymi, roślinami ogrodowymi i korzeniami drzew. Atakują trawy, rośliny ozdobne i uprawne, prowadząc do uszkodzeń młodych roślin. Drutowce są szkodliwe dla wielu roślin uprawnych, w tym dla kukurydzy, zbóż o drobnych ziarnach i traw.

Występowanie i znaczenie: Larwy wyrządzają znaczne szkody w uprawach polowych, ponieważ żywią się próchnicą, korzeniami i kiełkującymi nasionami. Mogą być trudne do opanowania i powodować szkody w drugim roku po zasianiu darni lub przez wiele lat.

Objawy:

Sprężyki można znaleźć na jabłoni, gruszy i innych drzewach owocowych. Przeżuwają pąki kwiatowe, słupki i pręciki. Żywią się korzeniami i wgryzają się w podstawy łodyg, powodując ich więdnięcie i śmierć. Ciężkie infestacje ograniczają się zwykle do pojedynczego pola lub jego części, zmniejszając populację roślin i powodując ich więdnięcie i obumieranie.

Charakterystyka szkodnika: Barwa: czarna, brązowa lub szara.

Znane są 73 gatunki drutowców. Przypominają one wyglądem miedziany drut. Chrząszcze te mają wydłużony kształt i równoległe boki ciała. Można je znaleźć w oświetlonych miejscach lub na kwiatach. Larwy rozwijają się w glebie lub martwym drewnie. Dojrzałe larwy mają 28 mm długości i są brązowo-czarne na końcach. Są to twarde i smukłe robaki o cylindrycznym kształcie. Ich odnóża mają kolor od żółtego do brązowego, a ostatni człon ich ciała jest ząbkowany.

Cykl życiowy: Sprężyki, znane również jako drutowce, mają wydłużone ciało i sześć krótkich odnóży. Składają jaja na liściach lub w pobliżu podstaw łodyg w glebie. Osobniki dorosłe roją się w lecie i składają 50-100 jaj. W suchej glebie jaja zamierają, ale larwy wylęgają się po 2-4 tygodniach w wodzie. Osobniki dorosłe żyją 10-12 miesięcy. Larwy migrują ku górze lub ku dołowi w zależności od wilgotności. W glebie znajdują się jednocześnie larwy wszystkich stadiów i rozmiarów.

 

Zwalczanie: Do opracowania skutecznej strategii obrony przed sprężykami konieczne jest zrozumienie ich stylu życia. Aby zapobiec rojeniu się, niezbędne jest wysuszenie gleby i zebranie larw drutowców z marchwi i ziemniaków. Sprężykowate są wrażliwe na działanie pułapek feromonowych. W przypadku umiarkowanej lub silnej inwazji uzasadnione jest zaprawianie nasion środkami owadobójczymi, dezynfekcja gleby i inne zabiegi chemiczne. Istotne jest również stosowanie środków mikrobiologicznych i płodozmian.

Odkażanie gleby należy przeprowadzać pod koniec lata i na początku jesieni. Drutowce mogą wyrządzać szkody w uprawie kukurydzy, soi i warzyw. Ocena nowych pól pod kątem występowania drutowców jest trudna. Dla niektórych gatunków drutowców decydujące znaczenie ma odpowiedni drenaż. W przypadku warzyw korzeniowych zaleca się stosowanie insektycydów doglebowych, które zarówno w postaci płynnej, jak i granulowanej zapewniają równomierne pokrycie i skuteczne działanie przeciwko drutowcom.

Zakres żywicieli: Phthorimaea operculella (Zeller), znany również jako skośnik ziemniaczak, jest oligofagicznym szkodnikiem (owadem żerującym na wąskim zakresie roślin spożywczych) roślin uprawnych z rodziny psiankowatych (głównie ziemniaków [Solanum tuberosum L.], pomidorów [Solanum lycopersicum L.] i tytoniu [Nicotiana tabacum L.]).

Występowanie i znaczenie: Skośnik ziemniaczak jest szkodnikiem kosmopolitycznym. Poza Stanami Zjednoczonymi jego występowanie odnotowano również w Afryce (Etiopii, Egipcie i Kenii), Azji (Iranie i Syrii), Europie, obu Amerykach (Ameryce Łacińskiej, Andach w Peru i Boliwii) oraz w Oceanii (Australii i Nowej Zelandii) w ponad 90 krajach. Jest to bardzo niebezpieczny, szybko rozprzestrzeniający się i łatwo adaptujący się szkodnik, który stanowi coraz większy problem na całym świecie.

 

Objawy: Larwy skośnika ziemniaczaka przedostają się do bulw poprzez spękania w glebie lub oczka bądź składają jaja w pobliżu oczek. Drążą tunele, które nie goją się i prowadzą do wystąpienia chorób, takich jak mokra i sucha zgnilizna. W krajach rozwijających się do większości szkód gospodarczych dochodzi z powodu żerowania larw, penetrowania bulw i drążenia korytarzy przez gąsienice oraz przepoczwarzania się gąsienic na workach z ziemniakami. W korytarzach mogą rozwijać się grzyby, bakterie i roztocze, doprowadzając do gnicia bulw i wydzielania nieprzyjemnego zapachu.

Charakterystyka szkodnika: W rozwoju skośnika ziemniaczaka występują cztery stadia: imago, jajo, larwa (która jest odpowiedzialna za zniszczenia) i poczwarka. Dorosłe osobniki mają wąskie, srebrnoszare ciało i szarobrązowe skrzydła z małymi ciemnymi plamkami (na zdjęciu). Długość ciała wynosi około 1 cm, a rozpiętość skrzydeł 2,5 cm. Prowadzą głównie nocny tryb życia, a światło je przyciąga. Słabo latają. Jaja są owalne, gładkie i żółte, składane pojedynczo lub w pakietach na liściach lub w pobliżu oczek na zainfekowanych bulwach. Larwy są podobne do gąsienic, szare, kremowe lub jasnozielone, z ciemnobrązową głową, w ostatnim stadium osiągają długość od połowy do trzech czwartych cala (na zdjęciu). Przepoczwarzają się wśród obumarłych liści lub innych szczątków, w glebie lub na przechowywanych bulwach. Poczwarki są żółte lub rdzawe.

 

Cykl życiowy: Rozwój jednego pokolenia trwa od 17 do 125 dni w zależności od temperatury, zwykle jeden miesiąc. Rozwój osobnika dorosłego trwa do 10 dni, jaja od 2 do 6 dni, larwy od 13 do 33 dni, a poczwarki od 6 do 29 dni. W ciągu jednego roku występuje kilka pokoleń, szkodnik rozmnaża się na przechowywanych bulwach.

Aby zaatakować roślinę lub bulwę, osobniki dorosłe mogą przemieszczać się między roślinami na odległość do 250 metrów. Do przemieszczania się na duże odległości dochodzi w trakcie transportu bulw. Składają od 60 do 200 jaj, z których po pięciu dniach wylęgają się larwy. Larwy żerują na roślinie żywicielskiej przez dwa tygodnie zanim dokonają przepoczwarzenia. Poczwarki są białe, wąskie i mają 13 mm długości, osiągają pełną dojrzałość w 10-30 dni.

Zwalczanie: Monitorowanie populacji skośnika ziemniaczaka jest kluczowe, by zabiegi mające na celu jego zwalczania były skuteczne i przeprowadzone w odpowiednim czasie. W ramach integrowanej ochrony roślin (IPM) konieczne jest używanie pułapek feromonowych. Zalecane jest zastosowanie czterech pułapek, po jednej na każdą porę roku. Nie określono progu opłacalności zabiegów w przypadku zniszczenia lub utraty plonów. Przeciwko Phthorimaea operculella zazwyczaj stosuje się pestycydy, ale odporność i odradzanie się tego szkodnika oraz potencjalne niekorzystne skutki doprowadziły do opracowania strategii integrowanej ochrony roślin.

 

Aby uniknąć uszkodzeń chwastów i spontanicznej flory, niezbędne jest zwalczanie szkodnika poprzez stosowanie zabiegów uprawowych. Kluczowe znaczenie ma głębokie sadzenie, dokładne przykrycie nasion, zbiór bulw ziemniaka zaraz po dojrzeniu owoców oraz właściwe gospodarowanie glebą i nawadnianie.

Uprawa odmian odpornych może pomóc w zapobieganiu atakom szkodników i zwiększyć skuteczność innych metod kontroli. W ramach programu IPM oraz w rolnictwie ekologicznym można stosować biologiczne środki ochrony, takie jak parazytoidy Copidosoma koehleri i Bracon gelechiae Ashmead. Biopestycydy i naturalne substancje chemiczne, takie jak preparaty zawierające Bacillus thuringiensis (Bt), okazały się skuteczne w zwalczaniu skośnika ziemniaczaka. Jeśli liczebność osobników dorosłych lub larw jest wysoka, konieczne może być zastosowanie środków chemicznych. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie przechowywanie, monitorowanie za pomocą pułapek feromonowych i usuwanie uszkodzonych bulw oraz miejsc, którymi szkodnik może dostać się do magazynowanych plonów.

 

 

Występowanie i znaczenie: Europa Zachodnia i Południowa, Afryka, Bliski Wschód, Mongolia, Chiny, Japonia, Hindustan, Nepal, kraje bałtyckie, Białoruś, Ukraina, Mołdawia, Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Kazachstan, Azja Środkowa, Rosja.

Do składania jaj samice potrzebują nektaru, a ich rozwój uzależniony jest od temperatury i opadów. Na gęstość populacji owada wpływają entomofagi i entomopatogeny. Larwy żywią się małymi roślinami, powodując uszkodzenia szyj korzeniowych i łodyg.

Nazwa szkodnika: Tetranychus urticae

Zakres żywicieli: Roztocze to szkodniki powszechnie występujące we wszystkich strefach klimatycznych, żerujące na wielu drzewach owocowych, winoroślach, jagodach, warzywach i roślinach ozdobnych. Nie są owadami, a pajęczakami. Przędziorkowate to najbardziej powszechne roztocze i jedne z najszerzej rozpowszechnionych szkodników w ogrodach i gospodarstwach rolnych.

Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) to szkodnik, przez którego konieczne jest wdrożenie środków ochrony wielu roślin ogrodowych. Jest to gatunek skrajnie polifagiczny, zakres żywicieli, na których żeruje obejmuje owoce (np. śliwki i jabłka), warzywa (np. ogórki, melony, dynie, fasola, papryka) oraz warzywa korzeniowe.

 

Występowanie i znaczenie: Do rodziny przędziorkowatych należy Tetranychus pacificus, przędziorek chmielowiec, Tetranychus turkestani oraz kilka innych gatunków. Roztocze te tworzą pajęczyny. Najbardziej powszechne są blisko ze sobą spokrewnione gatunki należące do rodzaju Tetranychus, których w uprawie polowej nie da się od siebie jednoznacznie odróżnić. Nie jest to jednak konieczne, gdyż uszkodzenia jakie powodują, ich biologia i stosowane przeciwko nim metody są praktycznie takie same.

 

Źródło: https://riverbendva.com/wp-content/uploads/two-spotted-spider-mite.jpg

 

Objawy: Przędziorki powodują utratę chlorofilu, żółknięcie liści i pogorszenie stanu roślin z powodu nadmiernego parowania i uszkodzeń w postaci nakłuć.

Charakterystyka szkodnika: Przędziorkowate oraz inni przedstawiciele roztoczy występują powszechnie w uprawie roślin. Są to dobrze przystosowane gatunki polifagiczne, które żerują na wielu roślinach. Dokładna identyfikacja gatunku jest utrudniona ze względu na rozmiar roztoczy. Precyzyjna analiza wymaga badania pod mikroskopem. Dorosłe przędziorki chmielowce mają długość około 0,5 mm, żółtawą barwę i dwie ciemniejsze plamki na grzbietowej powierzchni ciała. Rozmnażają się na zewnątrz i w szklarniach. Mogą wyrządzić szkody zarówno w szklarniach, jak i w przegrzanych pomieszczeniach. Przędziorki zimują w warunkach polowych, a następnie rozmnażają się na roślinie.

Cykl życiowy: Przędziorki to proste pajęczaki, których rozwój składa się z następujących stadiów: jaja, larwa, nimfa, imago. Gdy pogoda jest gorąca, rozmnażają się szybko. Lubią kurz i są wrażliwe na niedobór wody. Liczebność populacji może zmniejszyć się pod koniec lata z powodu drapieżników, chłodniejszej pogody i warunków, jakie stwarzają rośliny żywicielskie.

 

Zwalczanie:

Zwalczanie biologiczne:

Przędziorkowate mają wielu naturalnych wrogów. Są nimi m.in. drapieżne gatunki roztoczy, takie jak Galendromus occidentalis oraz większe i bardziej aktywne Phytoseiulus, oraz owady, np. Scolothrips sexmaculatus, larwy biedronki, muchówki i inne drapieżniki, takie jak dziubałkowate i wyłupieniowate. Frankliniella occidentalis, czyli wciornastek zachodni, może być ważnym drapieżnikiem, ale może również spowodować poważne uszkodzenia roślin. Organicznym środkiem do zwalczania przędziorków jest Naruralis-L – środek mający w swoim składzie Beauveria bassiana (Balsamo) Vuillemin (szczep: ATCC 74040), który jest grzybem pasożytującym na owadach.

 

Zabiegi uprawowe

Praktyki uprawowe mają znaczny wpływ na przędziorki. Należy regularnie polewać wodą zakurzone miejsca, ponieważ cierpiące na deficyt wody drzewa i inne rośliny gorzej tolerują obecność szkodnika. Należy również odpowiednio nawadniać rośliny, a w połowie sezonu je umyć, żeby usunąć kurz. Regularne, mocne spryskiwanie roślin wodą może zmniejszyć liczbę przędziorków, zwłaszcza na liściach. Jeśli konieczne jest zastosowanie środków owadobójczych, należy je przetestować na jednej lub dwóch roślinach, aby upewnić się, że nie są szkodliwe (zob. poniżej: Zwalczanie chemiczne).

 

Zwalczanie chemiczne:

Aby skutecznie zwalczać chwasty i utrzymać wolne od chwastów uprawy, w przypadku inwazji roztoczy należy unikać środków owadobójczych o szerokim spektrum działania, a zamiast nich stosować akarycydy (środki roztoczobójcze). Skuteczne są preparaty olejowe, a środki ochrony roślin zawierające siarkę mają działanie odstraszające roztocze. Dla zapewnienia odpowiedniej skuteczności kluczowe jest właściwe pokrycie liści opryskiem, ponieważ szkodniki żerują na spodniej stronie liści.

Występowanie i znaczenie: Psila rosae najbardziej szkodzi marchwi, ale atakuje również rośliny z nią spokrewnione, np. pietruszkę, pasternak i seler. Jeśli zaatakuje młode rośliny, może zahamować ich wzrost; na późniejszym etapie uprawy może rozwinąć się nadkażenie w postaci zgnilizny korzeni w glebie lub podczas przechowywania. Żółto-białe larwy tej muchówki drążą tunele w korzeniach, powodując uszkodzenia mechaniczne i zapewniając dostęp patogenom powodującym gnicie korzeni.

Objawy: Larwy drążą tunele pod skórką korzeni marchwi, przez co powstają rdzawobrązowe przebarwienia i uszkodzenia systemu korzeniowego, a roślina więdnie i rozwija bulwiaste, rozwidlone i nienadające się do sprzedaży warzywa. Szkodnik występuje powszechnie w uprawie selera i pasternaku.

Charakterystyka szkodnika: Są to małe, błyszczące, czarne lub ciemnobrązowe muchówki z żółtawymi odnóżami i opalizującymi skrzydłami. Jaja mają białą barwę i długość 0,5 mm. Są składane w pobliżu roślin żywicielskich. Larwy nie mają odnóży, są białego koloru, a w ich rozwoju występują trzy stadia. Żywią się korzeniami palowymi, przepoczwarzają się w pobliżu korzenia, a następnie rozwijają się w kokonie w kształcie beczki.

 

Cykl życiowy: Larwy muchówek to rdzawobrązowy czerw. Szkodnik rozwija latem dwa pokoleniach, a szkody występują od czerwca do lipca i od sierpnia do października. Składa jaja w pobliżu podstaw łodyg w glebie i żeruje na wierzchołku korzenia. Pierwsze pokolenie żeruje od czerwca do lipca, a drugie od końca sierpnia do września. Osobniki dorosłe wylęgają się od października do listopada, dojrzewają wciągu 4-6 tygodni, a kolejne pokolenie pojawia się pod koniec grudnia, w lutym i maju.

Zwalczanie: Aby pokonać połyśnice marchwianki należy stosować płodozmian, usuwać rośliny zainfekowane i wybrakowane, wybierać odmiany mniej podatne, siać rzadko, zaprawiać nasiona insektycydami, stosować preparaty chemiczne oraz unikać szczytowego okresu lotów szkodnika podczas przerzedzania młodych roślin. Aby plony były czyste, na obszarach powszechnego występowania szkodnika konieczne jest zastosowanie insektycydów.